Czym jest zespół cieśni nadgarstka?
Wbrew pozorom, budowa ludzkiej dłoni nie jest tak prosta jak nam się wydaje. Sam nadgarstek zbudowany jest z aż ośmiu połączonych ze sobą kości. Ich łączenie zwane jest kanałem nadgarstka, przez który przechodzą różnego rodzaju ścięgna oraz nerwy. Jednym z nich jest nerw pośrodkowy. Jeżeli kanał nadgarstka ulegnie zwężeniu, nerw pośrodkowy zostaje uciśnięty. Wówczas mamy do czynienia z powszechnie występującą chorobą zwaną zespołem cieśni kanału nadgarstka.
Jakie są przyczyny rozwoju zespołu cieśni nadgarstka?
Mimo prężnego rozwoju medycyny, przyczyny tej jednostki chorobowej nie zostały do końca poznane. U części osób cierpiących na tę przypadłość możemy jednak ustalić co było przyczyną rozwoju zespołu cieśni nadgarstka. Zazwyczaj są to:
- wielogodzinna praca przy komputerze
- uraz ręki w wyniku przebytego wypadku
- ciężka praca fizyczna
- reumatoidalne zapalenie stawów
- cukrzyca
- otyłość
- problemy z tarczycą
- praca związana z wykorzystywaniem pracy rąk (np. szycie)
Kto jest szczególnie narażony na rozwój choroby?
Niezwykle interesujący jest fakt, iż zespół cieśni nadgarstka to choroba występująca głównie u kobiet. Obecnie nie jest ustalone dlaczego tak się dzieje, jednak w grupie pacjentów przeważającą część stanowią właśnie panie.
Jak objawia się zespół cieśni kanału nadgarstka?
Do głównych objawów tej choroby zaliczamy:
- drętwienie i mrowienie palców
- ból w obrębie palców
- osłabienie siły chwytu
- osłabienie precyzji chwytu
Należy zauważyć, że dolegliwości te nasilają się zwłaszcza w nocy, co bardzo często powoduje wybudzanie ze snu, a nawet całkowitą niemożność spania.
Diagnostyka
Zespół cieśni kanału nadgarstka może zostać zdiagnozowany przez lekarza rodzinnego, który po wykonaniu kilku prostych testów nie powinien mieć wątpliwości co do jednostki chorobowej. Jeden z takich testów polega na uciskaniu powyżej nerwu pośrodkowego przez okres około minuty. Jeżeli wówczas wystąpią objawy takie jak np. drętwienie czy mrowienie, wówczas może świadczyć to o zespole cieśni nadgarstka. Drugi test polega na lekkim pukaniu koniuszkiem środkowego palca. Jeżeli nerw pośrodkowy jest podrażniony, wówczas pojawi się ból.
Najpopularniejsze testy diagnozujące zespół cieśni nadgarstka
- test Finkelsteina
- test Finkelsteina
- test Ftomenta
- test Kirka Watsona
- test Grinda
- test Bunnella
Badanie elektromiograficzne
Badanie elektromiograficzne (EMG) to elektroneurodiagnostyka nerwów, która pozwala na diagnostykę szeregu chorób układu nerwowego, w tym zespołu cieśni kanału nadgarstka. EMG jest badaniem inwazyjnym które wiąże się z odczuwaniem pewnego dyskomfortu. Cała procedura polega na elektrycznej stymulacji nerwów obwodowych, czuciowych oraz ruchowych. Dyskomfort odczuwany przez pacjenta związany jest z dobranym poziomem prądu oraz koniecznością wkłucia elektrody do mięśni. W przypadku diagnostyki zespołu cieśni nadgarstka, na dłoni oraz łokciu umieszcza się diody uziemiające, rejestrujące i referencyjne. Po uzyskaniu wyniku z obydwu punktów, komputer wylicza szybkość przewodzenia w nerwie pośrodkowym. Na podstawie otrzymanych informacji lekarz jest w stanie stwierdzić, czy dany pacjent cierpi na tę chorobę.
Możliwości leczenia
Najlepszą metodą leczenia zespołu cieśni nadgarstka jest leczenie operacyjne, które jest stosunkowo krótkie i przeprowadzane w znieczuleniu miejscowym.
Jeżeli z jakiś powodów nie możemy jednak poddać się zabiegowi, istnieje możliwość doraźnego podania leków steroidowych które rozluźniają tkanki uciskające na nerw.
Możliwe jest również stosowanie szyny unieruchamiającej, która podczas snu zabezpiecza dłoń przed nieprawidłowym ułożeniem i jednocześnie powoduje znaczne ustąpienie nocnych dolegliwości
bólowych.
Jak przebiega leczenie operacyjne?
Istotą zabiegu operacyjnego jest bezpośrednie przecięcie tkanek uciskających nerw. Cała procedura przeprowadzana jest w znieczuleniu miejscowym i trwa stosunkowo krótko. W zależności od techniki operacyjnej, wykonuje się następujące cięcia:
- cięcie w okolicy bruzdy kresy nadgarstka
- cięcie na śródręczu
- cięcie zarówno na nadgarstku i śródręczu
- cięcie od przedramienia po śródręcze (pełne odsłonięcie nerwu pośrodkowego
Wybór odpowiedniej metody uzależniony jest od prawidłowej kwalifikacji pacjenta. Każdy przypadek musi być rozpatrzony indywidualnie.
Dla pacjentów niezwykle istotna jest również kwestia blizn pozabiegowych. Podczas operacyjnego leczenia zespołu cieśni nadgarstka wykorzystywane są techniki drobnych cięć oraz rozwiązania endoskopowe, aby duże blizny w obrębie ręki nie były poddawane wielu obciążeniom i nie przysparzały różnego rodzaju dolegliwości.
Powrót do zdrowia
Rekonwalescencja po zabiegu trwa o wiele dłużej niż sam zabieg. Ogólny czas rehabilitacji jest trudny do przewidzenia, ze względu na indywidualne zdolności organizmu do regeneracji. Zależy to również od metody operacyjnej – chirurgicznej czy endoskopowej.
W przypadku rekonwalescencji po zabiegu endoskopowym, lekkie czynności z użyciem dłoni można wykonywać na następny dzień po zabiegu. Powrót do pracy możliwy jest po kilku tygodniach. W przypadku ciężkiej pracy fizycznej obciążającej dłoń, należy poczekać nawet 2 – 3 miesiące.
W przypadku klasycznej metody chirurgicznej, powrót do normalności trwa około 6 tygodni. Silniejsze są również różnego rodzaju dolegliwości bólowe.
