Czym jest kolonoskopia?
Kolonoskopia jest to badanie gastroenterologiczne pozwalające na ocenę stanu jelita grubego wraz z możliwością wejścia w okolicy wyrostka robaczkowego po końcowy odcinek jelita cienkiego, poprzez doodbytnicze wprowadzenie giętkiego endoskopu. Podczas badania podawane jest również powietrze, które pozwala na wyprostowanie ścian jelita i umożliwia prawidłową diagnostykę.
Rektosigmoidoskopia
Rektosigmoidoskopia to fachowa nazwa badania pozwalającego na ocenę końcowego odcinka jelita grubego. W przeciwieństwie do klasycznej kolonoskopii, zabieg ten nie wymaga wcześniejszego przygotowania. Przed rozpoczęciem badania wykonywana jest wlewka doodbytnicza, która umożliwi dokładne obejrzenie końcowego odcinka jelita grubego.
Jakie schorzenia możemy rozpoznać podczas kolonoskopii?
Podczas kolonoskopii możemy rozpoznać takie choroby jak:
- nowotwory jelita grubego
- nowotwory odbytnicy
- stany zapalne jelit
- polipy
Jakie są wskazania do kolonoskopii?
Głównymi wskazaniami do kolonoskopii są:
- częste bóle brzucha
- zaburzenia wypróżniania
- obecność krwi w stolcu
- krwawienie z przewodu pokarmowego
- silne bóle brzucha
- stany zapalne jelit
- polipy
- niedobory żelaza
- chudnięcie
- zmiany w śluzówce jelita
Dodatkowo warto pamiętać o tym, iż kolonoskopia powinna być wykonana jako badanie profilaktyczne u osób po 45 roku życia oraz u osób po 35 roku życia jeżeli występuje genetyczne obciążenie nowotworem jelita grubego.
Przeciwwskazania
Najczęstszymi przeciwwskazaniami do przeprowadzenia kolonoskopii zaliczamy:
- ostre stany zapalne jelit
- perforacja jelita grubego
- zapalenie otrzewnej
- zaburzenia krzepnięcia krwi (przy planowanej polipektomii)
- niedawno przebyte zabiegi w obrębie jelit/jamy brzusznej
- ostra niewydolność krążeniowa/oddechowa
Kolonoskopia a ciąża
Kolonoskopii nie powinno się wykonywać również u kobiet w ciąży. Pamiętajmy o tym że jest to badanie inwazyjne, często przeprowadzane w znieczuleniu ogólnym, które niekorzystnie wpływa na kobiety w tym stanie. Jeżeli istnieje konieczność przeprowadzenia kolonoskopii u ciężarnej, wówczas należy skonsultować to również z ginekologiem.
Powikłania
Do możliwych powikłaniach po zabiegu zaliczamy:
- perforację jelita
- krwawienie
- wzdęcia
- podrażnienia jelita
Jak przygotować się do badania?
Przygotowanie do kolonoskopii jest kwestią kluczową jeśli chodzi o prawidłową i dokładną diagnostykę dolnego odcinka przewodu pokarmowego. W dzisiejszych czasach nie musimy jednak stosować głodówek, aby dobrze przygotować się do kolonoskopii. Odpowiednie oczyszczenie jelita odbywa się głównie przy pomocy środków farmakologicznych. W przypadku ich stosowania najistotniejsze jest szczegółowe zapoznanie się z ulotką i przyjmowanie leku według instrukcji.
Należy natomiast unikać produktów takich jak:
- owoce i warzywa pestkowe (truskawki, kiwi, pomidory)
- pieczywo ziarniste
- siemię lniane
- mak
Oraz wszystkich innych produktów, których części mogą zalegać w jelicie.
Przebieg zabiegu
Podczas kolonoskopii pacjent układany jest na boku. Następnie lekarz przystępuje do wprowadzenia endoskopu do jelita przez odbytnicę, co może wiązać się z uczuciem dyskomfortu. Mogą również pojawić się pobolewania, związane ze specyficzną budową jelita. Jeżeli podczas badania stwierdza się występowanie polipów, wówczas wykonywana jest polipektomia. Zmiany zostają usunięte za pomocą tzw. pętli diatermicznej, a następnie wysłane do badania histopatologicznego.
Czy badanie jest refundowane?
Istnieje możliwość wykonania badania zarówno prywatnie jak i na NFZ.
Czy do badania potrzebne jest skierowanie?
Skierowanie na kolonoskopię potrzebne jest w przypadku wizyty na NFZ.
